حجاب استایل، پدیده‌ای جدید با عنوان مدلینگ حجاب در فضای مجازی.
حجاباستایلها افرادی هستند که در فضای مجازی و با هدف درآمدزایی، به تبلیغ پوشاک بانوان و ارائه محصولات رسانه‌ای مرتبط با پوشش می‌پردازند. حجاب‌استایل در ایران همواره یکی از پدیده‌های پرچالش بوده است. برخی از کارشناسان معتقدند، بومی‌سازی مدلینگ‌های حجاب در چارچوب شرع و عرف، بر ارتقای فرهنگ پوشش و پیشرفت صنعت پوشاک کشور مؤثر است.
مفهوم‌شناسی
به افرادی که در فضای مجازی پوشش همراه با خودنمایی را تبلیغ می‌کنند، حجاب‌استایل (Hijab Style) گفته می‌شود.<ref>خسروی، «نقدی بر پدیده حجاب‌استایل»، خبرگزاری ایرنا.</ref> در شبکه‌های اجتماعی علاوه بر واژۀ حجاب‌استایل، از مدلینگ زنان مسلمان، حجابیستا،<ref>سلیمانی، «صنعت فرهنگ اسلامی؛ تنش‌های حجاب و مدلینگ در رسانه‌های اجتماعی»، وب‌سایت پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی.</ref> مدلینگ حجاب یا مدلینگ اسلامی، استفاده می‌شود.<ref>میرزایی‌زاده، «دو لبه یک تیغ؛ بلاگری و مدلینگ حجاب / آیا مدلینگ اسلامی داریم؟»، خبرگزاری دانشجو.</ref>
تاریخچه
تاریخچۀ حجاب‌استایل در جهان
جهان در دورۀ معاصر (1990م تاکنون)، با ورود مدل‌های باحجاب به‌منظور جلب مشتری و منافع اقتصادی همراه شد.<ref>عبدالله، «مدلینگ در ایران و مقتضیات جامعه معاصر»، وب‌سایت پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.</ref> حجاباستایلها بیشتر در کشورهایی مانند ترکیه، اندونزی و مالزی که در آنها، آزادی مذهب و حجاب وجود داشت، فعالیت خود را با هدف ترویج حجاب<ref>لرستانی، «موج‌سواری حجاباستایلها از معلوم آباد به سوی ناکجاآباد!»، خبرگزاری فارس.</ref> و سازش میان ارزش‌های اجتماعی ناسازگار، آغاز کردند.<ref>عبدی، «برخورد با حجاباستایلها مانند افزایش دوز مواد مخدر برای معتادان است»، وب‌سایت فراز.</ref>
تاریخچۀ حجاب‌استایل در ایران
در سال 1392ش و پس از تشکیل کارگروه ویژۀ مد و لباس، به‌منظور فعالیت قانونی مدلینگ‌ها، طرح‌هایی همچون برگزاری دورۀ آموزشی و تدوین مقرراتی برای فعالیت مدلینگ‌ها و برگزاری نمایشگاه‌های لباس، پیشنهاد شد و در سال بعد، چندین مؤسسه، مجوز فعالیت در این زمینه را کسب کردند. به‌دنبال بروز فعالیت‌های نامتعارف و نامشروع در برخی از مراکز مدلینگ، هرگونه فعالیت در حوزۀ مدلینگ، از ابتدای سال 1395ش، ممنوع شد. فعالیت اصلی مدلینگ‌ها و پدیدۀ حجاب‌استایل در ایران از سال 1397ش، توسط بِلاگِرهای<ref>به افرادی که در فضای مجازی و با تولید و نشر محتواهای مختلف، به جذب مخاطب پرداخته و به‌وسیلۀ تبلیغات یا فروش محصول، درآمد کسب می‌کند. معینی، «بلاگر اینستاگرام کیست و انواع راه‌های بلاگر شدن چیست؟»، وب‌سایت پادرو.</ref> حجاب در فضای مجازی و همچنین مؤسسه‌های کوچک و بدون مجوز رواج پیدا کرد.<ref>عبدالله، «مدلینگ در ایران و مقتضیات جامعه معاصر»، وب‌سایت پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.</ref>
زمینه‌های شکل‌گیری حجاب‌استایل در ایران
عقاید، وضعیت اقلیمی، نوع تفکر و سبک زندگی، از جمله عوامل اثرگذار در تعیین حدود پوشش در کشورهای جهان است.<ref>«جایگاه حجاب در دنیای مد و فشن»، وب‌سایت شیکسون.</ref> آگاهی افراد از پوشش‌های به‌روز و متنوع بر همراهی و مصرف آنان از پوشش مُد، نقش بسزایی دارد. امروزه، حجاب در ایران به سبب پیروی از مُد، دچار تغییراتی شده است.<ref>عبدالمنافی و سلیمانی، « مطالعۀ عوامل مؤثر بر آگاهی از مد و مصرف مد حجاب؛ مورد مطالعه: زنان شهر اصفهان»، جامعه شناسی کاربردی (مجلۀ پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان)، شمارۀ 2، تابستان 1399ش.</ref> گسترش نوگرایی، نیاز قشر مذهبی به پوشش‌های متنوع، ضعف دانش و طراحی در حوزۀ لباس و نبود تعامل و بستر ارتباطی مناسب بین مسئولان و تولیدکنندگان، موجب پیدایش حجاباستایلها و الگوگیری کاریکاتوری از صنعت مدلینگ در غرب شد.<ref>چیذری، «کارکرد «حجاباستایلها» استحاله حجاب است»، وب‌سایت جوان‌آنلاین.</ref>
حوزه‌های فعالیت حجاباستایلها
حجاباستایلها در حیطۀ تبلیغ و فروش پوشاک، محتواهای رسانه‌ای با موضوع حجاب، نمایشگاه‌ها و مجله‌های مُد و پوشش، به‌منظور نمایش پوششی خوش‌نما و امروزی فعالیت می‌کنند.<ref>«اهمیت گسترش حجاب‌استایل در جهان چیست؟»، وب‌سایت آرون پرتو.</ref> بر همین اساس، حجاباستایلها تلاش می‌کنند ظاهری متناسب، جذاب و توانایی نمایش پوشش‌های گوناگونی را داشته باشند.<ref>«اهمیت گسترش حجاب‌استایل در جهان چیست؟»، وب‌سایت آرون پرتو.</ref>
نقش رسانه‌ها در دیده‌شدن حجاباستایلها
فضای مجازی، به‌ویژه اینستاگرام، بستری شتاب‌دهنده برای دیده‌شدن فعالیت حجاباستایلها و صنعت مُد است.<ref>«حجاب‌استایل‌های فضای مجازی با تبرج، عفاف را نشانه گرفته‌اند»، ایرنانیوز.</ref>
شعار حجاباستایلها
حجاباستایلها با شعار «استایلت را حرفه‌ای کن» به‌دنبال رواج‌دادن پوشش‌های امروزی هستند.<ref>چیذری، «آفت حجاباستایلها»، وب‌سایت جام‌جم آنلاین.</ref>
ظرفیت‌های حجاب‌استایل
طرفداران حجاباستایلها بر این باورند که این نوع از سبک پوشش، موجب آراستگی و جذابیت پوشش و جذب افراد کم‌حجاب به پوشش است.<ref>«حجاب‌استایل چیست؟»، نامه‌نیوز.</ref> همچنین مدلینگ‌های حجاب با تبلیغ و ترغیب بانوان به پوشش‌های مناسب زن مسلمان، موجب رونق صنعت پوشاک اسلامی، درآمدزایی و ایجاد اشتغال می‌شوند. برخی از کارشناسان فرهنگی بر این باورند که استفاده از ظرفیت حجاباستایلها برای تبلیغ حجاب، به شرط احترام به ارزش‌های فکری، فرهنگی و اعتقادی آن جامعه، برای ارتقای پوشش مردمان آن جامعه، فایده‌بخش است.<ref>«اهمیت گسترش حجاب‌استایل در جهان چیست؟»، وب‌سایت آرون پرتو.</ref>
پیامدها
حجاب‌استایل اگرچه از منظر برخی کارشناسان، ظرفیت جذب زنان به سوی حجاب و پوشیدگی را دارد؛ اما امروزه بسیاری از حجاب‌استایل‌های ایرانی در عمل، از این ظرفیت بهره نگرفته‌اند و در رفتار خود، کژکاکردهای زیر را پدید آورده‌اند:
دگرگونی ماهیت حجاب
منتقدان حجاباستایلها معتقدند، فعالیت بسیاری از حجاباستایلها، موجب تضعیف پوشش برتر اسلامی (چادر)، جذابیت و جلب توجه می‌شود و با فلسفۀ حجاب مخالف است.<ref>«حجاباستایلها علیه حجاب، این‌بار با اربعین»، فارس‌نیوز.</ref> رواج آرایش غلیظ و عمل‌های زیبایی، نمایش جذابیت‌های ظاهری و بی‌عفتی، با حجاب در تضاد است.<ref>«حجاب‌استایل یعنی دورکردن محجبه‌ها از حیا و حیات دینی»، وب‌سایت جوان‌آنلاین.</ref>
درآمدزایی و طرفداری ظاهری از حجاب
در ابتدا، برخی از حجاباستایلها باهدف دعوت به پوشش اسلامی، به معرفی حجاب پرداختند و به‌تدریج و با تغییردادن ملایم سلیقۀ افراد، از اصول و فلسفۀ حجاب، فاصله گرفتند. برخی از بِلاگِرهای حجاب، اعتقادی به پوشش اسلامی ندارند و به‌منظور کسب درآمد، از باورهای مذهبی مردم، سوءاستفاده کردند.<ref>لرستانی، «موج‌سواری حجاباستایلها از معلوم آباد به سوی ناکجاآباد!»، خبرگزاری فارس.</ref>
رشد مصرف‌گرایی در جامعه
تغییر ذائقۀ مردم به مدگرایی، رقابت و کاهش رضایت افراد کم‌درآمد از زندگی، از جمله پیامدهای فعالیت برخی از حجاباستایلها است.
سست‌شدن بنیان خانواده
از نظر کارشناسان فرهنگی جلوه‌گری، مربوط به حریم خانواده است و جلوه‌گری و ظاهرآرایی برای غیر از همسر، نتیجه‌ای جز سست‌شدن بنیان خانواده نخواهد داشت.<ref>«حجاب‌استایل چیست؟»، نامه‌نیوز.</ref>
اشاعۀ فرهنگ نادرست
برخی از حجاباستایلها با ظاهرسازی و معرفی خود به عنوان نمایندۀ قشر مذهبی و با عادی‌سازی رفتارهای خارج از عرف و مخالف با دستورات دینی، فرهنگ‌سازی غلطی را در جامعه بنا می‌کنند.<ref>«انتقاد روزنامه اصولگرا از وزیر ارشاد: ما می‌گوییم "حجاب‌استایل"ها دارند تعریف انحرافی از دین می‌دهند، شما می‌گویید بروند مجوز بگیرند؟»، وب‌سایت خبرآنلاین.</ref>
تغییر معیارهای ازدواج
عملکرد برخی از حجاباستایلها موجب بالارفتن سطح توقع پسران مذهبی در انتخاب همسر شده و آنان را گرفتار ظاهربینی و مشکل‌پسندی می‌کند.
دگرگونی هویت زن
توجه افراطی به ظاهر که در عملکرد برخی از حجاباستایلها قابل مشاهده است، در ایجاد فضای رقابتی بین بانوان، نگاه ابزاری به آنان، کمرنگ‌شدن منزلت مادری و کاهش رشد شخصیتی زنان،<ref>«حجاب‌استایل یعنی دورکردن محجبه‌ها از حیا و حیات دینی»، وب‌سایت جوان‌آنلاین.</ref> دلواپسی‌های پوچ و کاهش اعتماد به‌نفس بانوان مؤثر است.<ref>«چرا میان حجاب و حجاب‌استایل تناقض وجود دارد؟»، وب‌سایت ایرنا زندگی.</ref>
فریب‌کاری در معامله
برخی از بلاگرهای حجاب به‌منظور زیبا نمایش‌دادن محصول و فروش بالای آن، با آرایش چهره و جلوه‌دادن به تصاویر، عیب‌ها را پوشانده و مشتری را فریب می‌دهند.<ref>«چرا میان حجاب و حجاب‌استایل تناقض وجود دارد؟»، وب‌سایت ایرنا زندگی.</ref>
کاهش قدرت انتخاب
فعالیت حجاباستایلها موجب شده است تا قدرت انتخاب پوشش کاهش یابد و افراد، حجاب خود را براساس چیزی که حجاباستایلها برای آنها تعیین می‌کنند، انتخاب کنند.
تغییر ذائقه مردان متأهل
انتشار صحنه‌های نمایشی حجاباستایلها از زندگی خود منجر به تغییر ذائقۀ مردان متأهل می‌شود؛ این افراد تحت تأثیر فضای مدلینگ حجاب فشار روانی فراوانی به همسران خود جهت شبیه‌شدن به حجاباستایلها وارد می‌سازند.<ref>میزایی‌زاده، «حجاباستایلها، باربی‌های اسلامی!/ مدلینگ اسلامی آری یا نه؟»، خبرگزاری دانشجو.</ref>
تأثیر حجاباستایلها بر سبک زندگی
حجاباستایلها با اشتراک برش‌هایی از زندگی شاد و رفاه‌زده خود به دنبال ترویج الگویی از سبک زندگی مدرن هستند و علاوه بر این، موجب واردکردن فشار روحی و اقتصادی به دنبال‌کنندگان کم‌درآمد می‌شوند.<ref>میرزایی‌زاده، «حجاب لاکچری با طعم اینستاگرام/ وقتی همه چیز عادی می‌شود!»، خبرگزاری دانشجو.</ref> به باور برخی از کارشناسان فرهنگی، سبک زندگی حجاب‌استایلی با فرهنگ ایرانی- اسلامی تناسبی ندارد.<ref>موسوی، «حجاب‌استایل آتش زیر خاکستر»، وب‌سایت جوان آنلاین.</ref> به اعتقاد این کارشناسان، برخی از حجاباستایلها با تغییر سبک پوشش و مصرف‌گرایی به نوعی فرد مذهبی را از نگاه توحیدی به سمت انتخاب سبک زندگی مبتنی بر سکولاریسم و لذت‌گرایی تنزل می‌دهند.<ref>چیذری، «کارکرد «حجاباستایلها» استحاله حجاب است»، وب‌سایت جوان‌آنلاین.</ref>
دیدگاه‌ها
موافقان حجاباستایلها بر این باورند که با ایجاد اصلاحاتی همچون بومی‌سازی مدلینگ‌های حجاب، تناسب‌سازی آنها با ارزش‌های ملی و معنوی و حذف محوریت تن،<ref>«مدلینگ اسلامی مثل شراب اسلامی!»، وب‌سایت مرکز گفتمان انقلاب اسلامی.</ref> حوزۀ مد و پوشش اسلامی پیشرفت می‌کند که به این مدل‌های اسلامی «بهپوش» می‌گویند.<ref>«گزارش مستند آمریکایی از رشد فشن و مدلینگ در ایران + فیلم و تصاویر»، مشرق نیوز.</ref> وارونه‌سازی مفاهیم ارزشی و حجاب اسلامی، قبح‌شکنی از عفت و رواج آرام بی‌حجابی ،<ref>احمدی‌شیروان، «ضربه کاری حجاباستایلها به حجاب/ کارشناسان معتقدند نوع پوشش محجبه‌های رنگ و لعاب‌دار فضای مجازی فلسفه پوشیدگی را نقص می‌کند»، وب‌سایت قدس آنلاین.</ref> ذائقه‌سازی و ترویج پوشش نادرست و بی‌حیایی، گرفتار کردن بانوان و رواج قمار و شرط‌بندی در بستر فضای مجازی به‌واسطۀ مدلینگ‌ها، کم‌حجاب کردن برخی از محجبه‌ها،<ref>چیذری، «حجاباستایلها به دین و زن نگاه تجاری دارند»، وب‌سایت جوان آنلاین.</ref> منفعت‌طلبی و برخورد سلیقه‌ای مدلینگ‌ها، قرارگرفتن آگاهانه و یا غیرعامدانۀ حجاباستایلها در نقشۀ دشمنان<ref>لرستانی، «موج‌سواری حجاباستایلها از معلوم آباد به سوی ناکجاآباد!»، خبرگزاری فارس.</ref> و اثرات منفی آنان بر تفکرات و سبک زندگی افراد،<ref>«چگونه حجاباستایلها معنای حجاب را تغییر می‌دهند؟»، وب‌سایت ایرنا زندگی.</ref> ماهیت غیردینی برخی از حجاباستایلها، تناقض رفتار غیراسلامی و پوشش اسلامی توسط حجاباستایلها،<ref>«نیازمند تدوین قوانین در حوزۀ فعالیت حجاباستایلها در فضای مجازی هستیم»، خبرگزاری شبستان.</ref> نگاه تجاری به دین و نمادهای دینی و توجه به قالب پوشش بدون درک محتوای آن با هدف خودنمایی و درآمدزایی،<ref>«حجاباستایلها و سبک زندگی لاکچری!/ وقتی همه چیز عادی می‌شود»، صراط نیوز.</ref> از جمله انتقادات افراد مخالف به پدیدۀ حجاب‌استایل است.
شیوه مواجهه با پدیده حجاب‌استایل
افزایش سواد رسانه‌ای، معرفی و الگوسازی زنان مسلمان موفق در عرصه‌های مختلف اجتماعی، تربیت صحیح بانوان متناسب با هویت و شخصیت حقیقی آنان،<ref>چیذری، «حجاباستایلها علیه چادر محجبه‌ها»، وب‌سایت جوان آنلاین.</ref> تدوین قانون، تشکیل انجمن و اجرای سیاست‌های بازدارنده،<ref>میزایی‌زاده، «حجاباستایلها، باربی‌های اسلامی!/ مدلینگ اسلامی آری یا نه؟»، خبرگزاری دانشجو.</ref> تعریف و تنظیم معیارهای دقیق برای فعالیت حجاب‌استایل ها در فضای مجازی، نزدیک‌کردن سبک زندگی مجازی و واقعی آنها به هم، توافق مسئولین و جلوگیری از اجرای سلیقه‌ای آنها در دوره‌های مختلف مدیریت،<ref>«نیازمند تدوین قوانین در حوزۀ فعالیت حجاباستایلها در فضای مجازی هستیم»، خبرگزاری شبستان.</ref> بازبینی در شیوۀ آموزش حجاب و عفاف برای کودکان ونوجوانان، بیان زیبایی‌ها و آثار مثبت حجاب اصیل و داشتن آراستگی در عین عفاف، در مقابل ظاهرآرایی سطحی و جلوه‌گری،<ref>سبحانی‌شاد، « عفاف، بازیچۀ مدلینگ‌های حجاب»، وب‌سایت مگ‌ایران.</ref> از جمله راهکارهای مواجهه با پدیدۀ حجاباستایلها است.
حجاب‌استایلی از منظر آموزه‌های دینی
از منظر مراجع، آشکارنبودن بدن (به غیر از گردی صورت و مچ دست به پایین) و زیبایی‌ها و برجستگی‌های بدن و همچنین چشم‌گیرنبودن رنگ و خصوصیات لباس، از شرایط پوشش بانوان در مقابل نامحرم است.<ref>«نظر مراجع بزرگ تقلید در باره حجاب و عفاف چیست؟»، فارس‌نیوز.</ref> خودنمایی و نمایش زینت‌های زن، آرایش‌های غلیظ، پوشش‌های جذاب و انگشت‌نما و دلبری‌کردن مدلینگ‌های حجاب با حالت‌دهی به اندام خود به‌هنگام راه‌رفتن و نشستن، نقطۀ مقابل آموزه‌های اسلامی است.<ref>میرزایی‌زاده، «مدلینگ اسلامی از برچسب تا واقعیت! / بازی مزون‌های حجاب در پازل سرمایه‌داری یا اسلامی؟»، خبرگزاری دانشجو.</ref>
پانویس
منابع
- احمدی‌شیروان، مریم، «ضربه کاری حجاباستایلها به حجاب/ کارشناسان معتقدند نوع پوشش محجبه‌های رنگ و لعاب‌دار فضای مجازی فلسفه پوشیدگی را نقص می‌کند»، وب‌سایت قدس آنلاین، تاریخ درج مطلب: 8 مهر 1402ش.
- «اهمیت گسترش حجاب‌استایل در جهان چیست؟»، وب‌سایت آرون پرتو، تاریخ درج مطلب: 31 فروردین 1403ش.
- «انتقاد روزنامه اصولگرا از وزیر ارشاد: ما می‌گوییم "حجاب‌استایل"ها دارند تعریف انحرافی از دین می‌دهند، شما می‌گویید بروند مجوز بگیرند؟»، وب‌سایت خبرآنلاین، تاریخ درج مطلب: 12 بهمن 1402ش.
- «جایگاه حجاب در دنیای مد و فشن»، وب‌سایت شیکسون، تاریخ درج مطلب: 29 دی 1394ش.
- «چرا میان حجاب و حجاب‌استایل تناقض وجود دارد؟»، وب‌سایت ایرنا زندگی، تاریخ درج مطلب: 3 دی 1402ش.
- «چگونه حجاباستایلها معنای حجاب را تغییر می‌دهند؟»، وب‌سایت ایرنا زندگی، تاریخ درج مطلب: 25 دی 1402ش.
- چیذری، زهرا، «آفت حجاباستایلها»، وب‌سایت جام‌جم آنلاین، تاریخ درج مطلب: 23 خرداد 1402ش.
- چیذری، زهرا، «حجاباستایلها به دین و زن نگاه تجاری دارند»، وب‌سایت جوان آنلاین، تاریخ درج مطلب: 20 تیر 1400ش.
- چیذری، زهرا، «حجاباستایلها علیه چادر محجبه‌ها»، وب‌سایت جوان آنلاین، تاریخ درج مطلب: 31 مرداد 1402ش.
- چیذری، زهرا، «کارکرد «حجاباستایلها» استحاله حجاب است»، وب‌سایت جوان‌آنلاین، تاریخ درج مطلب: 13 شهریور 1402ش.
- «حجاب‌استایل چیست؟»، نامه‌نیوز، تاریخ درج مطلب: 24 فروردین 1403ش.
- «حجاب‌استایل یعنی دورکردن محجبه‌ها از حیا و حیات دینی»، وب‌سایت جوان‌آنلاین، تاریخ درج مطلب: 19 شهریور 1402ش.
- «حجاباستایلها علیه حجاب، این‌بار با اربعین»، فارس‌نیوز، تاریخ درج مطلب: 9 شهریور 1402ش.
- «حجاباستایلها و سبک زندگی لاکچری!/ وقتی همه چیز عادی می‌شود»، صراط نیوز، تاریخ درج مطلب: 17 تیر 1399ش.
- «حجاب‌استایل‌های فضای مجازی با تبرج، عفاف را نشانه گرفته‌اند»، ایرنانیوز، تاریخ درج مطلب: 3 خرداد 1401ش.
- خسروی، مهدیه، «نقدی بر پدیده حجاب‌استایل»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: 22 مهر 1402ش.
- سبحانی‌شاد، تهمینه، « عفاف، بازیچۀ مدلینگ‌های حجاب»، وب‌سایت مگ‌ایران، تاریخ درج مطلب: 16 آبان 1402ش.
- سلیمانی، مجید، «صنعت فرهنگ اسلامی؛ تنش‌های حجاب و مدلینگ در رسانه‌های اجتماعی»، وب‌سایت پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی، تاریخ درج مطلب: 26 مهر 1397ش.
- عبدالمنافی، سعید و سلیمانی، مریم، « مطالعۀ عوامل مؤثر بر آگاهی از مد و مصرف مد حجاب؛ مورد مطالعه: زنان شهر اصفهان»، جامعه شناسی کاربردی (مجلۀ پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان)، شمارۀ 2، تابستان 1399ش.
- عبدالله، زهرا، «مدلینگ در ایران و مقتضیات جامعه معاصر»، وب‌سایت پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، تاریخ درج مطلب: 25 اسفند 1397ش.
- عبدی، عباس، «برخورد با حجاباستایلها مانند افزایش دوز مواد مخدر برای معتادان است»، وب‌سایت فراز، تاریخ درج مطلب: 10 مهر 1402ش.
- غریبی، عاطفه، «حجاب‌استایل؛ ترویج مصرف‌گرایی با توهم دین‌داری»، وب‌سایت خبربان، تاریخ درج مطلب: 10 تیر 1402ش.
- «گزارش مستند آمریکایی از رشد فشن و مدلینگ در ایران + فیلم و تصاویر»، مشرق نیوز، تاریخ درج مطلب: 16 آذر 1393ش.
- لرستانی، آزاده، «موج‌سواری حجاباستایلها از معلوم آباد به سوی ناکجاآباد!»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 23 شهریور 1402ش.
- «مدلینگ | صفر تا صد مدلینگ‌شدن در ایران و اروپا»، وب‌سایت مدلینگ آنجلز، تاریخ بازدید: 10 اردیبهشت 1403ش.
- «مدلینگ اسلامی مثل شراب اسلامی!»، وب‌سایت مرکز گفتمان انقلاب اسلامی، تاریخ بازدید: 11 اردیبهشت 1403ش.
- معینی، سپندار، «بلاگر اینستاگرام کیست و انواع راه‌های بلاگر شدن چیست؟»، وب‌سایت پادرو، تاریخ درج مطلب: 2 آبان 1402ش.
- «معرفی برند ویکتوریا سکرت: تولیدکنندۀ ست لباس زیر زنانه»، وب‌سایت با برترین‌ها، تاریخ درج مطلب: 27 تیر 1402ش.
- موسوی، سیده ناهید «حجاب‌استایل آتش زیر خاکستر»، وب‌سایت جوان آنلاین، تاریخ درج مطلب: 24 دی 1402ش.
- میزایی‌زاده، طهورا، «حجاباستایلها، باربی‌های اسلامی!/ مدلینگ اسلامی آری یا نه؟»، خبرگزاری دانشجو، تاریخ درج مطلب: 16 شهریور 1399ش.
- میرزایی‌زاده، طهورا، «حجاب لاکچری با طعم اینستاگرام/ وقتی همه چیز عادی می‌شود!»، خبرگزاری دانشجو، تاریخ درج مطلب: 17 تیر 1399ش.
- میرزایی‌زاده، طهورا، «دو لبه یک تیغ؛ بلاگری و مدلینگ حجاب / آیا مدلینگ اسلامی داریم؟»، خبرگزاری دانشجو، تاریخ درج مطلب: 2 خرداد 1402ش.
- میرزایی‌زاده، طهورا، «مدلینگ اسلامی از برچسب تا واقعیت! / بازی مزون‌های حجاب در پازل سرمایه‌داری یا اسلامی؟»، خبرگزاری دانشجو، تاریخ درج مطلب: 5 آبان 1399ش.
- «نظر مراجع بزرگ تقلید در باره حجاب و عفاف چیست؟»، فارس‌نیوز، تاریخ درج مطلب: 24 تیر 1391ش.
- «نیازمند تدوین قوانین در حوزۀ فعالیت حجاباستایلها در فضای مجازی هستیم»، خبرگزاری شبستان، تاریخ درج مطلب: 22 تیر 1401ش.
- «هر آنچه که درباره کیت ماس باید بدانید»، وب‌سایت رزمد، تاریخ درج مطلب: 10 اردیبهشت 1403ش.