تالیت
تالیت؛ شال نیایش یهودیان.
تالیت، شال نماز یهودیان به رنگ سفید با نوارهای آبی است که در مراسمهای مذهبی از آن استفاده میشود. تالیت کتان و گادول دو نوع تالیت هستند که هر کدام در سن خاصی مورد استفاده قرار میگیرند.
مفهومشناسی
تالیت یا تالِت (به عبری: טַלִּית) در لغت بهمعنای خرقه یا ملحفه آمده و در اصطلاح تلمودی و در زبان آرامی، شال نماز یهودیان یاد شده Invalid tag extension name: ref و ردایی است که مردان یهودی در هنگام نماز و یا نیایش استفاده میکنند. Invalid tag extension name: ref این شال با زمینههای سفید یا کرم و نوارهایی سیاه، آبی یا رنگهای دیگر موجود است Invalid tag extension name: ref و پارچهای بهشکل مربع که باید بالای سر انداخته شود. هر تالیت دارای زیزیتInvalid tag extension name: ref است. یهودیان معتقدند وجود این زیزیتها در تالیت از فرمانهای تورات است که با دیدن آن به یاد اوامر خدا بیفتند و به آن عمل کنند.Invalid tag extension name: ref
کارکرد مذهبی
یهودیان با توجه به دستورات کتاب مقدس، علاوه بر استفاده از پوشش روزمره ملزم به داشتن عفت و پوشش با شیوۀ خاص برای بسیاری از مناسک و آیینهای خود هستند و از لباسهای مخصوصی استفاده میکنندInvalid tag extension name: ref مردان در کنیسهها و مکانهای مذهبی هنگام نماز از شال تالیت و تفیلین Invalid tag extension name: ref استفاده میکنند و برخی هم شالی باریک با نام آتاراه را بر روی تالیت میاندازند و یک بند بهنامِ زیزیت را از شلوار خود آویزان میکنند.Invalid tag extension name: ref
نمادشناسی
تالیت از نظر کابالیستها لباسی برای خدمت به خدا است.Invalid tag extension name: ref
انواع تالیت
تالیت به دو نوع کتان و گادولInvalid tag extension name: ref تقسیم میشود. تالیت کتان، کوچک و لباسی همانند پانچو Invalid tag extension name: refبا سوراخی برای سر است و در زیر لباس استفاده میشود و در آن زیزیتها از زیر لباس بیرون آمده و قابل دیدن هستند. استفاده از تالیت کتان در کتاب مقدس واجب نیست؛ اما خاخامها در قوانینشان پوشیدن آن را برای مردان ضروری و یک رسم اجباری میدانند. گادول یا همان تالیت بزرگ بر روی لباس و هنگام نماز استفاده میشود. اصطلاح تالیت بهتنهایی برای تالیت گادول کاربرد دارد. برخی از تالیت گادولها آنقدر بزرگ هستند که بدن را بپوشانند؛ اما برخی دیگر کوچکتر بوده و به دور شانهها آویزان میشوند. تالیت گادول در یک کیسه یا پارچهای مخصوص، تمیز، ساده و زیبا نگهداری میشود.Invalid tag extension name: ref
جنس تالیت
جنس تالیت معمولاً از کتان یا پشم است که پیشینهای از تعریف لباس در کتاب مقدس یهودیان را با خود دارد و در برخی موارد از ابریشم هم درست میشود؛ اما همان جنس سنتی کتان یا پشمی و یا ترکیبی از هر دو، در درست کردن تالیت رواج دارد و مورد استقبال یهودیان است.Invalid tag extension name: ref
سن استفاده از تالیت
نظرات مختلفی در مورد سن استفاده از تالیت وجود دارد. برخی والدین در سن سیزده سالگی برای فرزندانشان آن را میخرند؛ اما ارتدوکسها در سنین پیشدبستانی برای فرزندان خود تالیت کتان تهیه میکنند.Invalid tag extension name: ref
هدیه دادن تالیت
در بعضی فرهنگهای یهودی تالیت گادول از طریق پدر به پسر یا پدرشوهر به داماد یا استاد به شاگرد هدیه داده میشود.Invalid tag extension name: ref
کاربردهای تالیت
تالیت در نماز صبح پوشیده میشود؛ اما امام جماعت در نماز عصر یا شب نیز آن را استفاده میکند. در مراسم عروسی نیز تالیت گادول را بهعنوان سایهبان عروسی به کار میبرند و در بسیاری موارد در طول عروسی تالیت را به دور عروس میپیچند. همچنین در مراسم توراتخوانی بهعنوان سایهبان برای کودکان استفاده میشود.Invalid tag extension name: ref در هنگام دفن یهودیان تالیتی که یکی از زیزیتهای آن کم شده است با او دفن میشود، کم کردن زیزیت نشانگر این است که مرده دیگر نمیتواند اوامر خداوند را انجام دهد و مجبور به انجام دستورات نیست.Invalid tag extension name: ref
نوارهای آبی تالیت و پرچم اسرائیل
برخی از متفکران صهیونیستی، معتقدند نوارهای آبی شال تالیت نمادی از سرزمین موعودی (اِرتِزییزراییل) است که از طرف خدا به یهودیان وعده داده شده است. برخی از اندیشمندان یهود نوارهای آبی پرچم اسرائیل را برگرفته از شال تالیت میدانند و این نظریه را مطرح میکنند که این نماد آرزو و باور یهودیان برای گرفتن تمامی نقاط و سرزمینهای بین رود نیل تا فرات است و شامل اردن، سوریه، عراق و بسیاری از مناطق مصر میشود؛ اما برخی دیگر این نظریه را رد میکنند.Invalid tag extension name: ref
پانویس
منابع
- «پانچو چه نوع لباسی است»، وبلاگ آیبلوک، تاریخ بازدید: 23 بهمن 1401ش.
- «تاریخچۀ پرچم اسرائیل»، وبسایت ویرگول چیست؟، تاریخ بازدید: 23 بهمن 1401ش.
- «تالیت»، وبسایت جیلوسبی، تاریخ بازدید: 23 بهمن 1401ش.
- «چه کسی تالیت می پوشد؟»، وبسایت lwvworc، تاریخ بازدید: 17 خرداد 1402ش.
- فخر رازی، محمد بن عمر، سفر به دل ادیان، قم، موسسه فرهنگی و اطلاعرسانی تبیان، 1395ش.
- Jewish religious clothing» ،Wikipedia(en)»، تاریخ بازدید: 23 بهمن 1401ش.
- Tallit»، Wikipedia(en)»، تاریخ بازدید: 23 بهمن 1401ش.
- Tallit»، Wikipedia(de)»، تاریخ بازدید: 23 بهمن 1401ش.