لباس یونیسکس
لباس یونیسکس؛ پوشاک فاقد جنسیت.
یونیسکس (Unisex)، معرف آن دسته لباسهایی است که زنانه و مردانه ندارد و افراد بدون توجه به جنسیت خود از آن استفاده میکنند. استفاده از این سبک از لباس در دنیا برای زنان بهسبب سادگی و راحتی مورد توجه قرار گرفته است؛ از طرفی مردان نیز با رواج لباسهای بدون جنسیت، به لباسهای زرقوبرقدار با الگوی زنانه روی آوردهاند.
مفهومشناسی
یونیسکس در لغت بهمعنای دوجنسی و زنانه - مردانه استInvalid tag extension name: ref و به نوعی از پوشاک اطلاق میشود که تفکیک جنسیتی ندارد و میتواند مورد استفاده زنان و مردان قرار گیرد.Invalid tag extension name: ref
تاریخچه
تا پیش از باب شدن یونیسکس در سبک پوشش، لباس زنان کاملاً متمایز از لباس مردان طراحی و دوخته میشد. دامن، جزو لباس زنان و کراوات از اقلام پوشاک مردان بود. همچنین رنگهای روشن، همانند صورتی اختصاص به بانوان و رنگهای خنثی، همانند آبی در لباس مردان استفاده میشد.Invalid tag extension name: ref از اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، همزمان با جنبش فیمینیسم، زنان لباسهای زنانه را مزاحم و مانع انجام کار دانسته و به لباسهای مردانه بهسبب سادگی و راحتی آن روی آوردند. از 1920م در طراحی لباس زنان، از الگوهای مردانه استفاده شد.Invalid tag extension name: ref در سال 1968م اصطلاح یونیسکس در مجلهای آمریکایی به کار رفتInvalid tag extension name: ref و در 1970م پیروان جنبشهای هیپی در آمریکا، لباس یکسانی برای مردان و زنان در نظر گرفتند. از سال 2018م این گونه از لباس به سبک مشخصی از پوشاک بدل شده و فراتر از یک دستهبندی ساده در دنیای مد گسترش یافته است؛Invalid tag extension name: ref اما گرایش به لباسهای سبک زنانه از سوی مردان، پدیدهای بسیار تازهتر از تمایل زنان به پوشش مردانه است.Invalid tag extension name: ref
انواع لباس یونیسکس
لباسهایی که به یونیسکس مشهورند، اغلب شامل تیشرت، سویشرت، هودی، ژاکت، کت، شلوارهای جین،Invalid tag extension name: ref سرهمی و لباس خوابInvalid tag extension name: ref هستند.
سایزبندی لباس یونیسکس
با توجه به تفاوت اندام زنان و مردان، این نوع لباسها در سایزهایی دوخته میشود که قابلیت استفاده برای هر دو جنس را داشته باشد.Invalid tag extension name: ref این لباسها اغلب گشاد و آزاد هستند و یا در اندازههای مردانه دوخته میشوند.Invalid tag extension name: ref
برندهای تولیدکنندۀ پوشاک یونیسکس
برندهای معروف مد و لباس در سالهای اخیر قسمتی از تولید خود را به پوشاک یونیسکس اختصاص دادهاند؛ اما برند جِیدبلیواَندِرسون، رادهورانی و لینفورتیفایو بهطور ویژه لباسهای فاقد جنسیت تولید میکنند.Invalid tag extension name: ref
حامیان پوشاک یونیسکس
جنبش فمینیسم و پویشهای برابری جنسیتی از هواداران این سبک پوشاک هستند.Invalid tag extension name: ref
کشورهای استفادهکنندۀ لباس یونیسکس
این سبک پوشش نه تنها در کشورهای غربی، بلکه در کشورهای شرقی همچون کرهجنوبیInvalid tag extension name: ref و ایران نیز رایج شده است.Invalid tag extension name: ref
عقیدۀ مصرفکنندگان مُد یونیسکس
حامیان، تولیدگران و مصرفکنندگان این نوع مد بر این باورند که جنسیت مانع و محدودکنندۀ پوشش افراد نیست و هر جنسیتی هر نوع لباسی که بخواهد، میتواند بپوشد.Invalid tag extension name: ref
تأثیر یونیسکس در سلیقۀ پوشاک
از زمان رایج شدن یونیسکس در صنعت مد و پوشاک، مردان از لباسهای گلدار،Invalid tag extension name: ref رنگ روشن و شلوارهای چسبان استفاده میکنند. زنان نیز به پوشیدن کتوشلوارهای مردانه روی آوردهاند و از آن پس پوشیدن لباسهای زنانه برای مردان و لباس مردانه برای زنان عادی شده است.Invalid tag extension name: ref
استفادۀ زنان از پوشاک یونیسکس در مسابقات ورزشی
در المپیک 2021م زنان هندبالیست نُروژی، به جای لباس دو تکه کوتاه و باز فدراسیون، از لباس بلندتر و گشادتر استفاده کردند و لباس تهیه شده برای خود در المپیک را تحقیرآمیز خواندند؛ اما فدراسیون هندبال اروپا بهدلیل تغییر پوشش، هر یک از بازیکنان را به پرداخت جریمه محکوم کرد.Invalid tag extension name: ref
مزایای پوشاک یونیسکس برای زنان در غرب
با توجه به سادگی، راحتی، گشاد و پوشیده بودن لباسهای یونیسکس برای زنان، استفاده از این نوع پوشش در اروپا آنها را از جلب توجه و در معرض دید قرار گرفتن در اجتماع خارج کرده و توجه به جنسیت آنان را بهلحاظ جذابیتهای ظاهری کمرنگتر کرده است.Invalid tag extension name: ref
معایب
- افزایش امکان ابتلا به اختلال تراجنسیتی بهسبب عادی شدن استفاده از پوشش زنان برای مردان و لباس مردانه برای زنان؛Invalid tag extension name: ref
- امکان ابتلا به اختلال مبدلپوشی؛Invalid tag extension name: ref
- ازبینرفتن تنوع لباسها؛Invalid tag extension name: ref
- بروز اختلال در نقش جنسیتی و هویت جنسی کودکان بهسبب استفادۀ والدین از پوشش جنس مقابل.Invalid tag extension name: ref
دیدگاه اسلام در مورد پوشش یکسان زن و مرد
بنابر آموزههای اسلامی، اگر زنان برعکس ویژگیهای ذاتی خود رفتار مردانه داشته باشند و مردان نیز به زنانگی متمایل شوند، نظام خلقت و زندگی انسانها دچار بیثباتی شده و از مسیر تعادل خارج میشود.Invalid tag extension name: ref تفاوتهاى جسمى و روحى زن و مرد است که تفاوت در نوع پوشش را میطلبد.Invalid tag extension name: ref پوشیدن لباسهای جنس دیگر سبب بروز اخلاق و روحیات آن جنس در انسان میشود که با حکمت الهی تناسب ندارد.Invalid tag extension name: ref
دیدگاه فقهی
طبق نظر فقیهان، پوشیدن لباس مردانه برای زنان و لباس زنانه برای مردان در صورتی که پوشش عادی و روزمرۀ آنان تلقی شود، بنابر احتیاط واجب حرام است؛ اما نماز خواندن با آن اشکالی ندارد.Invalid tag extension name: ref
پانویس
منابع
- «اختلال مبدلپوشی و نه علامتی که در ظاهر و رفتار فرد وجود دارد»، وبسایت سیوطب، تاریخ بازدید: 30 مرداد 1402ش.
- «آیا پوشیدن لباس زنانه برای مرد و لباس مردانه برای زن حرام است؟»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: 21 فروردین 1394ش.
- «پوشش اجتماعی زنان و مردان از نگاه قرآن و سنت»، وبسایت راسخون، تاریخ درج مطلب: 27 تیر 1400ش.
- «تبلیغ بردگی جنسی در بزرگترین رویداد مد و فشن + عکس»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 29 خرداد 1402ش.
- «چرا زنان نمیتوانند لباس مردان را بپوشند؟»، وبسایت اسلامکوئست نت، تاریخ درج مطلب: 30 خرداد 1388ش.
- حشمت، نوریه، «خرید لباس یونیسکس 1402»، وبسایت پاتن مکس، تاریخ درج مطلب: 21 اسفند 1401ش.
- «حضور مد بدون جنسیت در بازار پوشاک اروپا»، هنر آنلاین، تاریخ درج مطلب: 13 فروردین 1394ش.
- رضاجو، بهاره، «مد بدون جنسیت چیست؟ تاریخچه و داستان جذاب این تحول بزرگ جهان مد»، وبسایت منومد، تاریخ درج مطلب: 9 شهریور 1401ش.
- «زنان المپیک علیه تبعیض جنسیتی/ ماجرای لباس زنانهای که در المپیک خبرساز شد»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 12 مرداد 1400ش.
- «فلسفۀ پوشش زن و راز تفاوت آن با پوشش مردان»، وبسایت پرسمان، تاریخ درج مطلب: 11 فروردین 1399ش.
- کریمی، سحر، «هر آنچه باید دربارۀ مد یونیسکس بدانید»، وبسایت دیجیاستایل، تاریخ درج مطلب: 30 خرداد 1400ش.
- «مد یونیسکس چیست؟ چرا باید از این مد استفاده کنیم؟»، وبسایت روپامد، تاریخ بازدید: 27 مرداد 1402ش.
- مرویان حسینی، محمود، تربیت جنسی در اسلام، مشهد، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، 1395ش.
- وحدتی، دلارام، «استایل یونیسکس چیست»، وبسایت تولید پوشاک اندیشۀ توس، تاریخ بازدید: 30 مرداد 1402ش.
- «هر آنچه باید دربارۀ یونیسکس بدانید»، وبسایت چی بپوشم، تاریخ درج مطلب: 26 اسفند 1399ش.
- «یونیسکس»، ذیل واژۀ Unisex، وبسایت ترگمان، تاریخ بازدید: 30 مرداد 1402ش.